Pas një kohe të gjatë do të shkonte lart në manastir. Një nga kujtimet e shumta të fëmijërisë së tij. Ishin nga copëzat më të bukura e të
pa haruara. Nuk e kuptoi se si e mori të përpjetën aq shpejtë, atë kreshtë
shkëmbore që e çonte drejt manastirit. Me hapin e përshtatur me lartësinë trupore
të tij, i hidhte këmbët me një siguri tepër të madhe mbi ish kalldrëmin e
dikurshëm. Në ato momente i u krijua ideja se edhe dje kishte kaluar andej.
Duke hedhur shikimin përpjetë, aty përpara, si me frikë se nuk do ta gjente
aty, u bind vetëm atëherë kur ai objekt
po i afrohej dhe i zuri gjithë ekranin e syrit.
Konturet e tij të zymta, nga koha dhe
harresa njerëzore e trishtuan jashtë mase. Mbeti për një çast. Këmbët nuk po i
lëviznin prej andej. U përpoq të rikujtonte ato vite, ato momente të
adoleshencës, të rinisë së tij kur në raste festash mblidheshin aty me
bashkëmoshatarët nga fshati, por qe e pamundur.
E
kaloi portën kryesore të rrethimit duke shkelur me kujdes mbi plloçat e gurta
si për të mos thyer qetësinë që po zotëronte gjithçka që ndodhej aty, duke
hedhur shikimin e tij gjithë-andej. Mendoi se gjithçka do të qe në vendin e
duhur që nga hera e fundit. Për një moment, vetëm për një moment, me forcën e
imagjinatës u përpoq t’u jipte jetë. Ajo
kohë ishte tepër e largët. E shkuar. Për të kujtuar ato vite të haruara por të
jetuara u përpoq të shihte veten përmes atyre njerëzve. Të ndjente zhurmën e
atyre festave si dikur kur kalonin poshtë ikonës së Shën Marisë, ose kur
shkonin e tërhiqnin fshehurazi litarin e kambanës dhe prifti i gjurmonte me vrap,
por qe e pa mundur.
I ndodhur përpara portës së kishës nuk
po guxonte ta prekte atë. Një e çarrë e madhe kishte zënë vendin e asaj doreze të
bukur. Në cep të buzës i u shfaq një buzëqeshje e shpejtë dhe e hidhur. Kur
ishte i vogël do ta mbërthente me të dyja duart atë dorezë duke i ndjerë në mollëzat
e gishtrinjve të tij ato gdhëndje të bukura të atij metali të shndritshëm nga
prekjet e shpeshta të njerëzve të shumtë. Do të shihte me ëndje edhe portën e rëndë
të ndërtuar me dru lisi. Sot ato nuk ekzistonin më. Duke e çliruar prej telit i
cili kalonte nëpërmjet asaj të çarre ku dikur ndodhej doreza dhe kasës, e shtyu në
brendësi.
U përpoq të merte frymë thellë për të
ekuilibruar imagjinatën me realitetin që do të shihte. Gjithçka e shkatëruar.
Trarë dhe mure të zhveshura. Nuk ekzistonte më ai shandan i bukur. Të
gjitha ato ishin vetëm në kujtesën e tij. Dëshira i thoshte se do ti gjente aty
të gjalla si gjithmonë. Por zhgënjimi që pësoi ishte tepër i madh. Në brendësi
të saj ekzistonte heshtje. Një heshtje që të trishtonte. E trishtuan edhe më
shumë ata kavanoza kandilë të vendosur fshehurazi nga fshatarët. Ajo tymosja e
çdo kavanoz-kandili dhe vaji që digjej në to aty mbrapa ish ikonostasit e
gjunjëzuan. Aty, gati në pëshpëritje të thellë lëshoi shumë fjalë të
pakuptimta.
Kishin shqyer e rrëmbyer gjithçka me
vlerë. Ikonostasi me ato gdhëndje në dru masiv tek rrethonin portretet e shenjtorëve ishte zhdukur sëbashku me ta. Të tjerët, të sakatuar, të mbetur në mure si njolla
gati të pakuptueshme, me fytyra e krahë të dëmtuar e trembën. I u krijua ideja
sikur i kërkonin të ikte e ti linte të qetë në mjerimin e tyre. Duke u ripërsëritur përbrenda tij ajo “thirrje” e
trembi dhe përnjëherësh doli gati me vrap prej andej.
U
ndje tepër keq. Koha e vrejtur ja errësoi edhe më tepër mendimin. I ndodhur në
kreshtën e poshtme të malit, fshati i u duk edhe më i zymtë.
Shtëpi të zhngjyrosura, ullinj të zhngjyrosur
dhe det i pistë.
Mori
më të poshtë duke zbritur me vrrull pa ja kthyer përshëndetjen njeriut të vetëm
që hasi gjatë gjithë asaj kohe. Mendimin e mëparshëm për të kaluar natën tek
një i afërm i tij që kishin në fshat e anulloi. Zbriti në rrugë diku atje në të
dalë të fshatit nga ana që shkonte për në qytetin e tij për të pritur mjetin e
rastit.
80-2015