Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου 2017

DIKUR MË 1980

                                
         Pas një kohe të gjatë do të shkonte lart në manastir. Një nga kujtimet e shumta të fëmijërisë  së tij. Ishin nga copëzat më të bukura e të pa haruara. Nuk e kuptoi se si e mori të përpjetën aq shpejtë, atë kreshtë shkëmbore që e çonte drejt manastirit. Me hapin e përshtatur me lartësinë trupore të tij, i hidhte këmbët me një siguri tepër të madhe mbi ish kalldrëmin e dikurshëm. Në ato momente i u krijua ideja se edhe dje kishte kaluar andej. Duke hedhur shikimin përpjetë, aty përpara, si me frikë se nuk do ta gjente aty,  u bind vetëm atëherë kur ai objekt po i afrohej dhe i zuri gjithë ekranin e syrit.
         Konturet e tij të zymta, nga koha dhe harresa njerëzore e trishtuan jashtë mase. Mbeti për një çast. Këmbët nuk po i lëviznin prej andej. U përpoq të rikujtonte ato vite, ato momente të adoleshencës, të rinisë së tij kur në raste festash mblidheshin aty me bashkëmoshatarët nga fshati, por qe e pamundur.
E kaloi portën kryesore të rrethimit duke shkelur me kujdes mbi plloçat e gurta si për të mos thyer qetësinë që po zotëronte gjithçka që ndodhej aty, duke hedhur shikimin e tij gjithë-andej. Mendoi se gjithçka do të qe në vendin e duhur që nga hera e fundit. Për një moment, vetëm për një moment, me forcën e imagjinatës u përpoq  t’u jipte jetë. Ajo kohë ishte tepër e largët. E shkuar. Për të kujtuar ato vite të haruara por të jetuara u përpoq të shihte veten përmes atyre njerëzve. Të ndjente zhurmën e atyre festave si dikur kur kalonin poshtë ikonës së Shën Marisë, ose kur shkonin e tërhiqnin fshehurazi litarin e kambanës dhe prifti i gjurmonte me vrap, por qe e pa mundur.
         I ndodhur përpara portës së kishës nuk po guxonte ta prekte atë. Një e çarrë e madhe kishte zënë vendin e asaj doreze të bukur. Në cep të buzës i u shfaq një buzëqeshje e shpejtë dhe e hidhur. Kur ishte i vogël do ta mbërthente me të dyja duart atë dorezë duke i ndjerë në mollëzat e gishtrinjve të tij ato gdhëndje të bukura të atij metali të shndritshëm nga prekjet e shpeshta të njerëzve të shumtë. Do të shihte me ëndje edhe portën e rëndë të ndërtuar me dru lisi. Sot ato nuk ekzistonin më. Duke e çliruar prej telit i cili kalonte nëpërmjet asaj të çarre ku dikur ndodhej doreza dhe kasës, e shtyu në brendësi.
          U përpoq të merte frymë thellë për të ekuilibruar imagjinatën me realitetin që do të shihte. Gjithçka e shkatëruar. Trarë dhe mure të zhveshura. Nuk ekzistonte më ai shandan i bukur. Të gjitha ato ishin vetëm në kujtesën e tij. Dëshira i thoshte se do ti gjente aty të gjalla si gjithmonë. Por zhgënjimi që pësoi ishte tepër i madh. Në brendësi të saj ekzistonte heshtje. Një heshtje që të trishtonte. E trishtuan edhe më shumë ata kavanoza kandilë të vendosur fshehurazi nga fshatarët. Ajo tymosja e çdo kavanoz-kandili dhe vaji që digjej në to aty mbrapa ish ikonostasit e gjunjëzuan. Aty, gati në pëshpëritje të thellë lëshoi shumë fjalë të pakuptimta.
         Kishin shqyer e rrëmbyer gjithçka me vlerë. Ikonostasi me ato gdhëndje në dru masiv tek rrethonin portretet e shenjtorëve ishte zhdukur sëbashku me ta. Të tjerët, të sakatuar, të mbetur në mure si njolla gati të pakuptueshme, me fytyra e krahë të dëmtuar e trembën. I u krijua ideja sikur i kërkonin të ikte e ti linte të qetë në mjerimin e tyre. Duke  u ripërsëritur përbrenda tij ajo “thirrje” e trembi dhe përnjëherësh doli gati me vrap prej andej.
U ndje tepër keq. Koha e vrejtur ja errësoi edhe më tepër mendimin. I ndodhur në kreshtën e poshtme të malit, fshati i u duk edhe më i zymtë.
 Shtëpi të zhngjyrosura, ullinj të zhngjyrosur dhe det i pistë.      
Mori më të poshtë duke zbritur me vrrull pa ja kthyer përshëndetjen njeriut të vetëm që hasi gjatë gjithë asaj kohe. Mendimin e mëparshëm për të kaluar natën tek një i afërm i tij që kishin në fshat e anulloi. Zbriti në rrugë diku atje në të dalë të fshatit nga ana që shkonte për në qytetin e tij për të pritur mjetin e rastit. 

80-2015