Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2024

FUNDO PËRTEJ BREGUT SHKËMBOR

 

Të merrje fundo disa metra më tutje  bregur shkëmbor në atë moshë dhe të mblidhje në grushtat e tua atë çka mund të kapje në ato thellësi të mëdha, do të thoshte se ishe rritur, ishe vajzëruar ose djalëruar pasi nuk kishte dallim nëse ishe vajzë ose djalë për të bërë atë konkurim fizik.

Pas turbullimit që ndjeu nga puthja e befasishme e djaloshit të saj dhe përskuqjes të shfaqur në fytyrë, ajo nuk e kuptoi se si papritur u ndodh në brendësi  të detit. Në atë thellësi ujore tepër të kaltër e cila herë-herë  shkonte në smerald të çelët si sytë e saj, për një çast, ajo ndjeu një lehtësi trupore të çuditëshme. Diçka po i ndodhte... Shigjeta të shumta diellore, të përthyera në brendësi të atyre ujrave magjik, aty tek qëndronte “pezull” e përshkuan tejpërtej, duke i tjetërsuar ekzistencën. Asaj gare të çmendur të bulzave të shumta, të ajrit tek ngriheshin të ngarkuara me të kuqtë e trëndafiltë të faqeve të saj, i shtohej atmosfera shumëgjyrëshe e përplasjes  me flakërimën diellore në perëndim. Ja, me të dalë mbi ujë, mbi atë sipërfaqe të kuqëremtë, trupi i saj filloi të shpërndante tërë atë ndjesi të re, frymëmarjen ndryshe, e kthyer në plazëm ujore, në nimfë.

Me trajtën e saj të re nisi të të rrëshqiste mbi ujë. Duke i buzëqeshur, i kërkoi djaloshit të saj t'a përjetësonin jetën e re. Duke i shtrënguar fortë dorën njeri tjetrit, u zhytën sëbashku në atë botë magjike nënujore. Që nga ai çast nuk u ndanë as edhe njëherë duke kërkuar ëndra dhe botë të panjohura.

 

                                                         Sarandë 2012

 

     

 
 
 
 

Κυριακή 4 Αυγούστου 2024

ME, OSE PA TITUJ

 

                                             Si të doni të dashur lexues, kjo varet nga ju.

 

  Nga shkolla fillore, diku nga klasa e katërt ose e pestë, më ka mbetur në mendje një libër për birin më të mirë, gati më të shtrenjtë të klasës punëtore kineze, Lei Feni-n i cili në atë kohë gati përfaqësonte elementin më pozitiv të asaj popullsie shumëmilionëshe të ndodhur në pjesën gati më të largët verilindore të kontinentit aziatik. Ai, me të bëmet e tij, ishte shembulli më i mirë edhe për fëmijtë  e asaj kohe të vendit tonë. Të shoqëruar me figura të shumta ishin përshtatur në shqip edhe përralla nga popuj të ndryshëm. Në një libër të tillë, në formatin gati A-4, por tepër të hollë, pra me pak fletë, nga bota kineze, për botën fëmijnore  tonë, ishin shqipëruar përralla të shumta. Megjithëse e kujtoj shpesh, jo rastësisht kam dëshirë ta përmend pasi tek po i hidhja në letër këto rrjeshta, si të tilla po i ndjeja reagimet më të këndëshme mbi fytyrën time. Një hajdut i vockël, besoj se i keni parasysh ata si fëmijë, me atë formën trupore gati të rrumbullakët dhe me atë hapjen e lezeçme horizontale të syve, ai hyri në një shtëpi për të vjedhë diçka. Se çka do të merte prej andej nuk ka rëndësi por ai fenomeni interesant tek u zhvillua brenda tij kur filloi të dëgjonte kërcitjen e hapave, ai u tremb, u tremb shumë se mund ta dëgjonte gjithkush që mund të ndodhej aty dhe në çast me mendësinë e tij fëmijnore e gjeti zgjidhjen. Një zilkë të vogël të cilën e mbante përherë pranë, ndoshta si për rastin që po i ndodhte, filloi ta tundte për t’i mos dëgjuar hapat tek i hidhte. E kam kujtuar shpesh këtë përrallë por më tepër kureshtja mbi të, ishte një lidhje e çuditëshme me një shkrim “fesbukian”. Dikush, të cilin ende nuk e njoh pasi fytyrën nuk e ka shfaqur ndonjëherë në faqen e tij, ai shpaloste cilësitë më të sukseshme të botës të letrave. Ky ishte  ngacmimi. I papërgatitur, gati pavetëdije, shumë ngjarje e shumë të tjera të pa emërtuara në mardhëniet me  njerëzit e jetës së përditëshme, por edhe me të tjerë të ndodhur në distancë, mendova se si fenomen në llojin e tij, ajo zilka e vogël mund të përshtatet edhe sot pavarësisht se ngjarja ku dhe si mund të zhvillohet ajo, ose edhe pa të, pra në një formë tjetër, gjithçka rreth atij fenomeni mund të varet edhe nga lexuesi i cili është ai që e përzgjedh zhvillimin e saj.

Personi në fjalë është një titujmbajtës, tituj të dekretuar presidencial dhe shoqatash të varura e të pavarura. Me aq sa pëshpëritej për të dhe po kuptoja, ai në përpjekje për të dalë në sipërfaqe të asaj shoqërie që mendon se i përket, i vuri qëllim vetes të pasuronte identitetin në fakt ta pastronte atë, pra si do të thërritej këtej e tutje. Në të vërtetë atje ku jetonte dikur, diku mes disa gërxheve me atë ajrin e pastërt e të tjera ku vet ai e përsëriste shpesh, pati frymëzimet e para letrare ndërkohë emrin e falur nga prindërit, atë me të cilin e thërisnin edhe të tjerët që nga fëmijëria e tejzgjatur, nuk dëshironte ta dëgjonte për arsyet e tij të shumta pasi e kishte ndjerë shumë shpejt atë ngjajshmërinë karakteristike me ata aziatikët verior, ndoshta  mund të ishte edhe ajo mbartia karakteristike e atyre hordhive barbare tek zbritën dhunshëm në këto tokat tona pjellore e dritë shumë, e më tej për të lëshuar edhe farën e tyre. Kur vuri në kontroll fymëmarjen, pra kur fitoi lirinë pas privimeve të shumta nga ai sistemi i djeshëm, i cili ishte tepër i  ndjeshëm karshi shumë fenomeneve negative, ku vet ai e di shumë mirë përse u ndodh pas atyre hekurave, përsëri me përpjekje të mëdha karshi emrit të falur prej prindërve tek tjetërsohej nga gjithkush në format më qesharake, mbajti një qëndrim të ashpër. Pasi u sigurua se i kishte pranë, të sistemuara në faqet e murreve jo vetë të studios por edhe të gjithë hapësirave të shumta ku banonte, ato do të shkëlqenin. Ja, më në fund çertifikata me ngjyra të shumta, tituj në rradhë si i pari i dyti e të tjerët tek shkruheshin cilësitë e tij, ajo që e bënte të çonte kokën dhe të shfaqte atë kënaqësinë e shumë kërkuar, ishte titulli MM. Si përherë tek ndodhej i vetëm në studio do t'i hidhte një shikim të shpejtë gjthçkaje përreth. Tek do të përplaste shikimin  me fytyrën e tij të stampuar në një letër fotografie do të tronditej pasi nuk do të kuptonte arsyet e atyre trajtave të fytyrës që ai zotëronte, ato nuk kishin lidhje fare me orgjinën për të cilën ai pretendonte. Megjithëse masa trupore, pra fizike që ai zotëronte nuk shfaqte diçka të veçantë, ajo në fytyrë dhe tërheqja horizontale e hapjes së shikimit të tij, nuk kishte lidhje me atë ku e gjithë rraca e tij pretendonte se ishin autokton ndoshta shkonte më përtej, aty në ish mbretërinë e Hanit të tmershëm. Në ato çaste, si gjithmonë do të kërciste dhëmbët pasi nuk e përballonte  shikimin e me të, me vetveten. Në vazhdim duke shkuar tepër thellë me vetëdijen. do të përpiqej t'i shprehte diçka vetes. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τετάρτη 17 Απριλίου 2024

MES PËRPJEKJEVE TË PAFUNDME

 

                                          

                           

                                     ...  për ndërtimin e librit “ Tek vijat e bardha”

Mes ëndrave dhe iluzioneve si po i perceptoja ngacmimet e shumta të hedhura në letër, skicat dhe tregimet për formatimin e librit të ri u ndjeva brenda asaj rrëmuje të përhershme, të faqes të cilësuar “libri-3” por ende nuk isha i bindur nëse ai material do të formëzohej në të gjithë elementët që përpiqesha nëse do të ishin shtyllat kryesore për të mbajtur atë krijesë të re. Nga tundimi nëse ja vlente për t’u shfaqur si libër, si një i tillë, u ndjeva mes atyre personazheve të pa emërtuar me emra të përvetshëm. As edhe njëherë nuk më ka pëlqyer ai lloj arsyetimi pasi mes atyre rreshtave ata mund të cilësohen si në vetën e parë, të dytë, të tretë ose të autorit, ne jemi, jemi po të njëjtët.

Kur ri zgjodha materialin, i u riktheva të dy librave të botuar. Ato krijesa të brishta jo vetëm elegante nga paraqitja fizike por edhe atyre krijimeve të hershme  më ngacmuan, më zgjuan kohën kur i hidhja në letër. Të gjithë ishin personazhe të këndshëm, ishin përpjekur goxha për t’u paraqitur sa më dinjtoz përpara lexuesit. Tek përplasa shikimin me ta, si krijues i tyre, ata po më shihnin me një vëmendje gati të pakuptueshme sikur diçka po më kërkonin por tashmë nuk mund të bëhej asgjë. Kryejta një ledhatim të lehtë mbi ta gjithashtu në kopertinat e tyre e të librit të rradhës për konceptit grafik të tyre. I vendosa përsëri tek vendi i përhershëm.

Në kohë paralele por në vende të ndryshme, bota ime në atë imagjinaren u plotësua me imazhe të shumta.  Vizione të reja do të më ngacmonin frymëmarjen. Në horizont, e pa konturuar po shfaqej një erë e re e cila më tej do të konkretizohej në një formatim ndryshe.  Shkaku, ai fenomen që po më ngacmonte ishte një element jo i panjohur por i pa eksploruar. Nga një qytet bregdetar diku jo shumë lart qytetit, vendbanimit tim të përhershëm, një djalosh tepër tunduhes në atë çka po përpiqej, jo vetëm në anën fizike por në formëmendësinë e tij në të shkruar, do të më krijonte ndjesira të tjera. Me të, në njohjen nga afër, në një takim të krijuesve bregdetarë nuk pata mundësinë të njiheshim por si gjithmonë kur ekziston edhe një mundësi tjetër, në takimin e rradhës në qytetin tonë, megjithëse ai nuk e kërkonte shikimin tim po  ndjeja përpjekjen e tij për të qenë sa më i qartë në atë bashkëbisedim. Ai një i tillë ishte, nuk i impononte asgjë nga konceptet e tija të një formati gati futurik,  por dilema të shumta do të më vënin në mendime. Po vërtet, në atë çka ai po përpiqej të lënte të kuptoja, mendova se kishim një lloj ngjajshmërie në formulimin e shprehjes, më saktë të ndërtimit të fabulës, kjo më bëri t’i rilexoja librat e tij. Më tej filloi gjithësia ime, “tek vijat e bardha”përcaktova rrugëtimin e mundimshëm drejt të panjohurës e të shkruajturës me të zezë në të bardhë.

     I Jam tepër mirënjohës Pol Milos dhe stafit të 2M.

 

 

 

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

ESE MBI LIBRIN E POL MILOS "SHTEGËTIMI I DINOZAURËVE FLUTURUES"

 

Sigurisht mes entuziazmit dhe sarkazmës së tij ndaj çdo fenomeni që ai trajton, pavarësisht  se ne të dy në raportet fizike dhe moshe nuk kemi ngjajshmëri me njeri tjetrin ashtu si dikur dinozaurët e shumtë tek kërkonin të fluturonin, koha kur ata ende nuk kishin filluar të kuptonin se mund të zaptonin gjithë hapësirën qiellore, do të dëshiroja të isha një i tillë. Pol Milo, një grabitqar i pamëshirshëm idesh, një dinozaur modern ku të cilin edhe nëse disa nuk do të mundeshin ta ndjenin, ta kuptonin botën e tij, ajo diçka që do t’u mbetej do t’u duhej ta përtypnin për shumë kohë

Tek rrëmbehesh nga logjika e arsyetimit të tij nxiton, nxiton mes atyre rrjeshtave për të vetmen arsye për të aritur në shtresën e duhur e cila mbart xeherorin e çmuar, ndjehesh disi tuaf për të vetmen arsye sepse megjithëse ajo kënaqësi nuk është e prekshme, tronditja si fenomen është zhvilluar brenda teje. Duke kryer atë veprimin e përhershëm të kruajtjes së kokës i jam kthyer disa herë leximit të tij. Pikëpyetja që më lindi ishte arsyeja si ta emërtoja këtë fenomen, këtë djalosh durrsak ose nga kush tjetër e kisha këtë ngacmim, nga kush. Në parathënien librit “Vepra të zgjedhura” të Lukianit citohet një shprehje e Engelsit ku në të, ai e quan “Volterin e Lashtësisë”, pikërish kjo ishte arsyeja që më ngacmonte, ironia, satira, sarkazma e tij dhe tashmë Pol Milo më riktheu tek ai përjetim por me një ndryshim, jo pranë zotave aty lartë në Olimp por pranë “dinozaurëve të tij fluturues”. Pra për ta kuptuar autorin, lexuesi duhet të ketë pranë edhe Lukianin. I pari, ai i hershmi i kishte vënë qëllim vetes të merej veçse me perënditë aty lartë në Olimp ndërsa miku ynë Pol Milo guxoi të shkonte më tutje, për të ‘zotat nuk jetojnë’ është mendësia e tij që përcakton se cilët do të jenë protagonistët e tij.

Tek “Shtegëtimi i dinozaurëve fluturues”që në faqet e para me Evolucionin Universal të Mospranimit, Të drejtat në rrezik dhe Shtegëtimi i dinozaurëve fluturues kupton esencën e gjithë përmbajtjes, të ndjenjës pra të librit dhe formës si e përcjell formëmendësinë e tij autori. Të tria, pa u përjashtuar të tjerat, të cilat janë të shtrira në të gjitha njëqintë e tridhjetë faqet, kanë të plotë atë ngakesë, atë që e shqetëson autorin. Sinqerish, unë po e përjetoj mrekullisht pasi më jep një frymëmare të mrekullueshme. Duke qenë i vëmendshëm në leximin e veprave të tij, jam i bindur se do të ndjej pikërisht atë që na mungon dhe na mungon shumë. Megjithëse që në rreshtat e para ajo që të ngacmon është ironia, satira që shkojnë deri në cinizëm nuk është ai “qëllimi i tij”por ajo forma tjetër futurike ku prej nga më të shumtëve nuk mund përtypet dot, jo se nuk duan por nuk munden. Po e mbyll veçse me titullin e shkrimit të fundit ‘EPILOG’ pra në formën si e ka ndërtuar na e hedh pa ndrojtje mbi tavolinë. Ai është “ i tmerrshëm, më i keq se dinozaurët e tij.”

                     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                      

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

NË PËRJETIMIN E ATIJ TINGULLI

Me gotën e verës përpara dhe në përjetimin e asaj tjetrës që e ngacmonte tingulli i një zëri të çjerrë mashkullor ku veçse një pjesë ose grup i veçantë njerëzor mund ta shfaqnin në atë lloj muzikaliteti, ndjeu se ai person do të ishte një prej atyre banorëve të shumtë që jetonin në fund të çizmes Apenine, italianët jugorë. Ishte një bisedë telefonike me dikë të cilën po e kryente me zë të lartë. Ai u entusiazmua kur dëgjoi prej tij ta shprehte në atë gjuhën e tyre melodike emrin e qytetit ku ndodhej me pushime,  qytetin më jugor të gadishullit ballkanik të ndodhur gati përballë tyre. Duke e ndjekur me vëmendje atë bisedë, i cili si veprim më shumë ndjehej si një aktrim, pranë tij ishte një femër. Përshtypja e parë, pra ngjajshmëria midis tyre e cila fillonte që nga cilësitë trupore e gjithçkaje tjetër që zotëronin ata të dy. Ajo, pasi e preku lehtë në sup si për t’i thënë se është me të, u drejtua nga tavolina ku ndodhej personi me gotën e verës përpara. Tek  i kërkoi atij të ulej në një prej karikeve bosh e kryejti atë veprim pa pritur miratim prej tij ndërkohë, ai jugori, banor i hershëm në fund të çizmes italike diku tek thembra e saj, i dha fund asaj bisede duke drejtuar shikimin prej atyre të dyve me një buzëqeshje gati pa mbarim, mikeshës dhe personit me gotën e verës përpara. Mes asaj shkathësie, duke e shoqëruar edhe me  një ëmbëlsi gati të ekzagjeruar tek u shkoi pranë, e cila ishte e përherëshme në fytyrën e tij, shprehu se ajo mikesha e tij do të ndjehej  më e sigurtë po të qëndonte aty deri sa ai të kthehej nga ku do të shkonte. Pasi i dha një puthje të shpejtë edhe ai nuk kërkoi miratim për çka kërkoi por u largua në çast prej andej.

                     

Më tej si në ato lajmet e shpejta televizive gjithçka u mbyll me  ikjen e atij “llafazani”.  Ai i gotës me verë, për të vërtetuar se ajo ende ndodhej pranë tij, ngriti kokën dhe në atë përballim ndjeu atë që përpiqej ajo të shfaqte, ekzistencën e saj femërore. Tentoi të komunikonte por në atë formë si po e shikonte ajo e cila gati këmbëngulte në atë që kërkonte, nuk mundi. Nga portreti, flokët me onde tek përpiqeshin të vetpërshtateshin ku edhe vet ajo ashtu i dëshironte, më tej gjithçka tjetër që kishte veshur në cilësinë e një fustani, shfaqte hapur linjën e saj trupore. Pra ajo do të qëndroj aty deri sa të kthehej ai “llafazani”i tha vetes. Ktheu gllënkën e radhës me verë duke i kushtuar vëmendje asaj femre e cila ndodhej “në besë” e tij. Mes dy koloreve, fytyrë e flokë, një ngjyrë në të florinjtë të pluhurosur zotëronte gjendjen e saj. U magjeps. Gati, gati, për ta prekur atë ndjesi ngriti dorën por nuk e kreu. Më tej vuri re se gjithçka që zotëronte mbi trupin e saj nga vathët interesant që shkonin bukur edhe me krehjen e lëshuar të flokëve bile edhe me gjithçka tjetër si tatuazhet që fillonin nga llërët, parakrahu më të poshtë të shoqëruar edhe me byzylyk pasi edhe prerja e fustanit shfaqte mistershëm format e trupit të saj. Aty ku mbaronte ai fustan, diku poshtë vitheve një dekor i imët tato i shoqëruar po me atë kolorin e mësipër të krijonin ndjesinë e linjës të mbathjeve. Aty mendoi se ai qëndrim prej saj, do të ishte i mirëmenduar. Ishin punime sa një fije peri. Të ndjeje figuracionin, koloritin e tyre duhej të përqëndroje vëmendjen mbi to. Ajo jeshilja interesante e cila shoqërohej me nuanca të shumta në okër e të tjera, hynin ose më saktë plotësonin asetet më të çmuara të botës së saj femërore.

                      

Duke krijuar edhe humor tek i përgjigjej asaj në atë gjuhë  pasi dialogun e shpejt e kontrollonte lehtë, do të ndjehej më i çliruar.  Më tej,  në përfundim të asaj situate nuk do të përfitonte asgjë pasi dhe nuk i kishte kërkuar.

                 

 Megjithëse në forma e ndjesi të ndryshme të dy ende e vëzhgonin njeri tjetrin. Ai me gotën përpara, nga ngacmimi i mëparshëm prej atyre tatuazheve të shumtë do ta zbriste shikimin në pjesët e tjera të saj. Pulpat e këmbëve tek i shfaqeshin bukur në çdo lloj forme të ndodhej ajo, qarkoheshin  me një dekor tato tepër interesant, me koloritin e gjithçkare që ajo mbarte më vete. Gjatë këtij harku kohor ai i gotës me verë nuk e ndjeu kamarierin tek kreu disa porosi të saj edhe tek i konsumonte. I zhytur në botën e mistershme të asaj femre ende përpunonte se si mund t’i hidhte në letër ato momente pasi për t’i regjistruar në memorien e tij duhej t’i “ripërtypte ato”                       Ja ai “llafazani italian” tek i u shfaq gati pa pritur do ta shkëpuste nga gjithçka. Me gjithë dialogun me zë të lart midis tyre të shoqëruar edhe me artikulacione të shumta trupore do të kuptonte një lloj hakërimi drejt saj dhe më tej ikjen e tyre pa as një përshëndetje nuk do ta ndjente. Porositi edhe një gotë tjetër me verë pavarësisht se nuk e kishte mbaruar atë. Në mendjen e tij po përpunonte idenë nëse do të mundej të ravijëzonte në letër trupin e asaj femre që e ngacmoi kaq shumë.

 

 

                                                                                              

                                                   Sarandë  Shtator 2023

 

 

 

 

                       

 

 

 

 

                       

 

 

 

 

                       

                


Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 2023

GJITHÇKA NË VETË TË PARË


             

 

Pikërisht tani, në këto ditë e cila është hera e tretë në ngjajshmëri me dy të parat do të vërtetoja ndjeshmërinë, cilësinë e asaj race jugore të gadishullit Apenin. Viti 1994. Si i pa ligjshëm në shtetin fqinj duhet të kaloja në ekstremet më të mundëshshme kufitare jugore. Më tej na priste një mjet i markës gjermane që do të na çonte aty ku kishim njerëzit tanë. Nuk do të    merem me atë veprim por me atë që ndodhi për herë të parë me ata jugorët italik. Diku, jo shumë larg Athinës, në krahun e djathtë të lëvizjes tonë, disa lëvizje duarsh në ajër kërkonin të ndaleshim. Ai person, mes atyre lëvizjeve po kërkonte veçse të realizonte shitjen e mallit të cilin e pranova. Më tej, mes asaj kënaqësie të atij veprimi që kryejta të cilët ishin tre xhupa, mendova se ai udhëtim u mbyll këndshëm, në shtëpi nuk u prit mire. Por jo, në vazhdim mua ai tingulli italik jugor tepër misterioz ende po më ngacmon.

Megjithëse komunikimin me ta e “kërkoja” edhe në të dytën here jugorë ishin. Në gjykimet e tyre pasi ai çift i përkiste moshës së tretë morali zinte kohën më të madhe të atij komunikimi përsëri ishte ai tingulli  tyre që po më tërhiqte. Ta marë e mira edhe të tretët jugorë, pikërisht, vendbanimi i tyre ishte “taka e çizmes”. Megjithëse i kushtova vëmendje çdo elementi femëror të saj të dekoruar tepër interesant me tato e cila më çoi në ngacmime se si mund ta hidhja në letër atë ndjesi, përsëri ai timbri i veçantë i tyre do të më mbetet si një ëmbëlsi tek e përtyp nga pak për të mos mbaruar.